آیا لاغری با ذهن امکان پذیر است؟ در حالی که بسته‌بندی محصولات غذایی ممکن است به ما این را القا کند که کاهش وزن مربوط به ریاضیات و تعداد کالری مصرفی روزانه‌ی ماست و مسئولان صنایع غذایی هم از این باور استقبال می‌کنند، زیرا باعث رونق گرفتن صنعتشان می‌شود. امّا در واقع کاهش وزن همه چیز در ریاضیات و کالری نیست بلکه، بخشی از آن به روانشناسی ، احساسات و اعتقادات ما مربوط می‌شود.
از بعضی جهات؛ اگر رژیم غذایی فقط در مورد ریاضی و کالری باشد بسیار ساده‌تر از جنبه‌های روانی کاهش و یا افزایش وزن خواهد بود، زیرا در این صورت می‌توانیم به راحتی آن 50 گرم پروتئین و 40 گرم فیبر را که دارای کالری مناسب با مواد معدنی و ویتامین مورد نیاز هستند، بدست آوریم. امّا از طرفی دیگر راهی وجود دارد که ما می‌توانیم اطمینان حاصل کنیم که از دست دادن وزن فقط مربوط به اعداد و تعداد کالری مصرفی ما نیست و به عوامل دیگری نیز بستگی دارد.
ممکن هست، رژیم‌هایی که بر اساس تعداد کالری مصرفی روزانه است، برای بعضی افراد کار کرده باشد، امّا شاید به این توجه نکرده باشید که وقتی رژیم غذایی مبتنی بر کالری و اعداد را دنبال می‌کنیم، نتایج هرگز طولانی مدت نیستند. درحقیقت، 98٪ افرادی که رژیم می‌گیرند، در نهایت وزن اولیه خود را یا بیشتر از آن را بر می‌گردانند.
اگر می‌خواهید اثری ماندگار بر وزن خود داشته باشید و لاغر شوید و لاغر بمانید، پس باید به 4 دلیل اصلی وارد قلمرو روانشناسی لاغری شوید:
1.تاثیر استرس بر لاغری
استرس تأثیر مستقیمی بر توانایی کاهش وزن ما دارد. وقتی استرس را تجربه می‌کنیم، خواه استرس های خارجی که مربوط به زندگی پر مشغله‌ی ماست و یا استرس‌های درونی که ناشی از فکر و خیال ماست، باعث می‌شود سطح کورتیزول (هورمون استرس) ما بالا برود. وقتی کورتیزول روزانه زیاد باشد، متابولیسم ذخیره چربی افزایش می‌یابد. این به این دلیل است که بدن ما در پاسخ به بقا قرار دارد. بدن ما وقتی در حالت زنده ماندن است، وزن آزاد نمی‌کند بلکه، متابولیسم ما را کند می‌کند تا در صورت نیاز انرژی ذخیره شده‌ی اضافی داشته باشیم. همین امر باعث اضافه وزن ما می‌شود جدا از این قضیه که بعضی افراد پرخوری عصبی دارن.
اگر واقعاً با یک زندگی پرتنش روبرو هستید. اما هنوز می‌خواهیم وزن کم کنیم باید یاد بگیریم که چگونه بدن خود را از پاسخ به استرس مزمن خارج کرده و به یک واکنش آرامش بخش تبدیل کنیم. تنفس عمیق، ورزش کردن توجه به تنفسمان هنگام استرس و ایجاد هوشیاری در هنگام غذا خوردن همه از ابزارهای قدرتمندی هستند که باعث می‌شوند استرس مزمن ما کاهش بیابد و بدن ما به آرامش برسد.
2.لذت بردن و متناسب ماندن
لذت بردن، کلید بنیادی دیگری در روانشناسی کاهش وزن است، زیرا ارتباط مستقیمی با کاهش استرس دارد. کاهش استرس، همان‌طور که در بالا ذکر کردیم، برای ایجاد یک محیط داخلی که از کاهش وزن پشتیبانی می کند بسیار مهم است.
لذت اساساً یک میان‌بر برای انتقال بدن از فعال‌سازی سیستم عصبی سمپاتیک (جنگ یا مبارزه) به فعال‌سازی سیستم عصبی پاراسمپاتیک (پاسخ آرامش) است. هنگامی که با مسائل آرامش‌بخش و رضایت‌بخش در زندگی روبه رو می‌شویم،بدن ما سیستم های بیولوژیکی حمایتی خود را روشن می‌کند. وقتی لحظه‌ای را به لذت بردن از رایحه وعده غذایی خود و توجه به جویدن و لذت بردن از غذا اختصاص می‌دهیم،در حال پاسخ گوارشی به آغاز روند هضم هستیم. هضم غذا به آنزیم های گوارشی و دستگاه گوارش هشدار می‌دهد که غذا در راه است: “برای هضم و جذب آماده باشید.”
وقتی لحظه‌ای را با دوستتان می‌گذرانید و با او گپ و یا قدم می‌زنید، باز هم با پاسخ های فیزیولوژیکی سالم مانند ترشح اندورفین که به شما کمک می‌کند احساس خوشبختی کنید روبه‌رو می‌شوید.
وقتی در لحظه غذا خوردن توجه و تمرکزتان به غذایی است که دارید می‌خورید و از آن لحظه لذت می‌برید با بدن خود هماهنگ می‌شوید، و این توجه باعث می‌شود، هم کمتر غذا بخورید هم بعد از مدتی ترجیح می‌دهید غذاهای سالم و مطابق با سیستم بدنتان را مصرف کنید.
3.رفتار صحیح زندگی
نکات مربوط به کاهش وزن اغلب بر تغییر رفتار ما متمرکز است. “آب بیشتری بنوشید، سبزیجات بیشتری بخورید، در خانه آشپزی کنید، بیرون غذا نخورید، غذاهای فرآوری شده را کاهش دهید و ورزش کنید.” این رفتارها، رفتارهایی است که، باعث رفتار سالم در پروسه‌‌ی سلامت بدن و کاهش وزن شما می‌شود. رفتارها برای ایجاد عادت‌های سالم مهم هستند، اما در زیر رفتارهای ما ارزش‌ها، احساسات و اعتقادات وجود دارد. در واقع اساس رفتار ما بر اساس روان و ناخوداگاه ماست.
4.باور های درست و غلط
اگر باور نداشته باشیم که واقعاً می‌توانیم سلامت خود را به طریقی مثبت تحت تأثیر قرار دهیم، بعید است که رفتار سالم ما به یک عادت تبدیل شود. برای مثال: اگر احساس نکنیم که لیاقت شاد بودن را داریم، کمتر تمایل داریم اقدامی انجام دهیم که باعث شاد بودن ما بشود چون باور ما این است که شاد نباید باشیم.
می توان لیستی از 100 یا حتی 1000 نکته برای کمک به لاغری با ذهن به ما ارائه داد، امّا تا زمانی که احساسات، اعتقادات و باورهایتان با خواسته‌هایتان در یک راستا نباشد، بعید است با این دیدگاه به خواسته‌ی خود برسید. روانشناسی کاهش وزن بر اساس این اصل استوار است که کاهش وزن بیش از این که “این را بخور و آن را نخور” باشد بر باور و خواسته‌ی ما نسبت به بدن خودمان و نحوه رفتار ما استوار است. ما موجودات پیچیده‌ای در دنیایی کاملاً شیب‌دار هستیم و وقتی می‌خواهیم وزن را به روشی سالم و آزاد حفظ کنیم، به حمایت دلسوزانه در سطوح عمیق تر احساسات، عقاید و باورهای خود نیاز داریم.
در آخر این که تصوری که شما از بدنتان دارید بسیار مهم هست. بدنتان را دوست داشته باشید با هر گونه نقص و چربی و در واقع خودتان را دوست داشته باشید و از سرزنش کردن خودتان دست بردارید.
برگرفته از مجله روانشناسی تغذیه
با اپلیکیشن روانشناسی آنلاین فارگو میتوانید در زمینه های مختلف زندگی، از تجربیات کارشناسان روانشناسی استفاده کنید.
