مامان نرو
کودک من از هر نظر برای رفتن به مدرسه حاضر بود؛ حتی برای خرید لوازم تحصیلی کلی ذوق داشت. در اولین روز مدرسه هم با دیدن دوستان و همسن و سالانش بسیار خوش حال شد. همه چیز برای شروع تازه سال تحصیلی خوب پیش رفت؛ تا اینکه لحظه خداحافظی و جدا شدن از من و پدرش ناگهان شروع کرد به گریه کردن و آرام نمی گرفت و انگار از چیزی ترسیده بود.
در متن بالا به کودکی اشاره شد که تحث تاثیر اضطراب جدایی قرار گرفته بود. در این مقاله قصد داریم به اضطراب جدایی، تفاوت آن با «اختلال اضطراب جدایی» و نحوه کمک به کودک مبتلا به این اختلال بپردازیم.
طبیعی است که کودک شما هنگام خداحافظی و ورود به یک محیط تازه احساس اضطراب کند. در اوایل دوران کودکی گریه، عصبانیت یا چسبیدن همه نشانه های اضطراب جدایی هستند. واکنش های سالم به جدایی جزء مراحل رشد طبیعی است و ممکن است از تولد تا چهار سالگی و بیشتر ادامه داشته باشند. شدت و زمان اضطراب جدایی از کودکی به کودک دیگر متفاوت است.
داشتن نگرانی هنگام جدا شدن از پدر و مادر طبیعی است اما اگر این اضطراب بیش از حد باشد طوری که در فعالیت های عادی مثل مدرسه رفتن یا روابط دوستانه اختلال ایجاد کند به یک مشکل بزرگ بر میخوریم که اسم آن «اختلال اضطراب جدایی» است.
اختلال اضطراب جدایی چیست؟
این اختلال یک مشکل عاطفی جدی است که با پریشانی شدید در زمانی که کودک از مراقب اصلی خود دور است، مشخص می شود. این قضیه که اضطراب جدایی طبیعی و اختلال اضطراب جدایی غیر طبیعی و مشکل ساز است کمی گیج کننده می باشد؛ چرا که علائم مشابهی با هم دارند. تفاوت اصلی بین اضطراب جدایی عادی و اختلال اضطراب جدایی، شدت ترس کودک شما و باز ماندن از انجام فعالیت های عادی روزانه است. کودکان مبتلا به اختلال اضطراب جدایی ممکن است فقط از فکر دوری از مادر یا پدر خود تحریک شوند یا بیماری را بهانه کنند تا از بازی با دوستان یا رفتن به مدرسه خودداری کنند.
علائم اختلال اضطراب جدایی
کودکان مبتلا به این اختلال دائماً درباره جدایی احساس نگرانی یا ترس می کنند. در ادامه برای آشنایی با علائم به چند مورد از ترس ها و نگرانی ها می پردازیم:
1. ترس از اینکه اتفاق بدی برای یکی از عزیزانشان بیفتد
رایج ترین ترسی که کودک مبتلا به اختلال اضطراب جدایی تجربه می کند، این است که در غیاب کودک، آسیبی به یکی از عزیزانش وارد شود. به عنوان مثال کودک ممکن است دائماً نگران بیمار شدن یا آسیب دیدن والدین باشد.
2. نگران بودن برای اینکه یک رویداد پیش بینی نشده منجر به جدایی دائمی شود
فرزند شما ممکن است این ترس را داشته باشد که جدا شدن از شما باعث شود اتفاقی بیفتد؛ برای مثال نگران ربوده شدن یا گم شدن باشد
3. امتناع از رفتن به مدرسه
وقتی کودک این اختلال را داشته باشد ممکن است از مدرسه رفتن به طور غیر منطقی بترسد و هر کاری را انجام دهد تا در خانه بماند.
4. بی میل بودن به خوابیدن
اختلال اضطراب جدایی ممکن است برای کودکان بی خوابی بسازد، یا به دلیل ترس از تنها ماندن یا به دلیل کابوس های جدایی.
5. بیماری های جسمی مانند سر درد و معده درد
در زمان جدایی یا قبل از آن، کودکان مبتلا به مشکلات اضطراب جدایی اغلب شکایت دارند که احساس بیماری می کنند
6. چسبیدن به مراقب
اگر بخواهید از خانه خارج شوید ممکن است کودکتان به بازو یا پای شما بچسبد و جدا نشود.
هیچ یک از ما دوست نداریم فرزندان خود را در پریشانی ببینیم؛ بنابراین کمک به فرزندتان برای اجتناب از چیزهایی که از آن ها می ترسد، ضروری است. اختلال اضطراب جدایی قابل درمان است. کار های زیادی وجود دارد که می توانید انجام دهید تا فرزندتان احساس امنیت بیشتری کند و اضطرابجدایی او را کاهش دهید. اکنون که با علائم «اختلال اضطراب جدایی» آشنا شدیم به نحوه کمک به افراد مبتلا به این اختلال می پردازیم:
1. درباره اختلال اضطراب جدایی آموزش ببینید
اگر درباره تجربه فرزندتان با این اختلال آشنا شوید، می توانید راحت تر با حسوحال او همدردی کنید. برای آگاهی بیشتر می توانید از اپلیکیشن فارگو وبینار «شروع مدارس و اضطراب جدایی» دیدن کنید.
2. به فرزندتان گوش دهید و احساسات او را بپذیرید
برای کودکی که ممکن است از قبل به دلیل اختلال اضطراب جدایی، احساس طرد شدن کند، تجربه گوش دادن به او می تواند اثر شفا بخش قوی داشته باشد.
3. دربارهی هر موضوعی صحبت کنید
صحبت کردن درباره ی احساسشان برای کودکان بسیار مفید است زیرا آن ها از فکر نکردن به آن سودی نمی برند. با او همدل باشید و به کودکتان به آرامی یادآوری کنید که از آخرین جدایی جان سالم به در برده است.
4. سختی جدایی را پیش بینی کنید
برای زمانی که می خواهید از فرزندتان جدا شوید و این موقعیت باعث اضطراب او میشود مانند رفتن به مدرسه یا ملاقات با دوستانشان برای بازی، از قبل آماده باشید. برای مثال اگر فرزندتان راحت تر از یکی از شما جدا می شود، از او بخواهید که با کودکتان همراه شود.
5. در هنگام جدایی آرامش خود را حفظ کنید
مادر و پدر اولین الگوی زندگی هر کودکی هستند. کودکان با توجه به نوع رفتار و احساست آن ها عمل می کنند و سعی می کنند که شبیه آن ها باشند؛ پس اگر شما آرام باشید احتمالاً کودک شما نیز آرام خواهند بود.
6. از همکاری و مشارکت کودک در فعالیت ها حمایت کنید
فرزندتان را تشویق کنید تا در فعالیت های اجتماعی و فیزیکی سالم شرکت کند. این روش برای کاهش اضطراب و کمک برای توسعه روابط دوستانه اش می تواند روش موثری باشد.
7. تلاش های فرزندتان را تشویق کنید
از کوچکترین دستاورد ها مثل رفتن به تخت خواب بدون سر و صدا، گزارش خوب از مدرسه و… به عنوان دلیلی برای تقویت مثبت فرزندتان استفاده کنید.
برای آشنایی بیشتر با این نوع اضطراب و راهکار های مدیریت آن وبینار «شروع مدارس و اضطراب جدایی» را از اپلیکیشن فارگو ببینید.
درباره ما
مرکز مشاوره روانشناسی سروهانا در حیطه های ارزیابی و درمان اختلالات روانشناسی کودک، مشاوره روانشناسی نوجوان و بزرگسال و همچنین مشاوره خانواده، ازدواج، تحصیلی، شغلی و فردی با بالاترین کیفیت و زیر نظر روانشناسان و مشاوران مجرب و با تجربه آمادگی لازم جهت همراهی و ارائه خدمات به شما عزیزان را دارد. منتظر حضور گرم شما به صورت حضوری در کلینیک سروهانا و یا به صورت غیر حضوری در اپلیکیشن فارگو هستیم.