PTSD چه تأثیری بر یادگیری می گذارد؟

PTSD ( استرس پس از آسیب)

اختلال استرس پس از آسیب یا به اختصار PTSD (Post-traumatic stress disorder ) نوعی اختلال روانشناختی است که می‌تواند بعد از تجربه‌ی یک واقعه تروماتیک اتفاق بیافتد. افرادی که دچار این اختلال می‌شوند اغلب علائمی مثل افکار مزاحم، گسستگی، فلش‌بک  و گوش به زنگی را تجربه می‌کنند. PTSD  می‌تواند باعث به وجود آمدن مشکلاتی در فرایند یادگیری فرد شود. این نوع مشکلات یادگیری می‌تواند مسائلی را در محیط آموزشی ایجاد کند. علاوه براین، مشکلات یادگیری حافظه و توجه را نیز تحت تاثیر قرار می دهد که باعث به وجودآمدن چالش هایی در حوزه ‌های مختلف زندگی روزمره‌ برای فرد دچار PTSD  می شود.

PTSD  در دانش اموزان

وقتی صحبت از بچه‌هایی در کلاس درس می‌شود که آسیب دیده‌اند یا دچار PTSD هستند، چیزی به سادگی بلند شدن صدای معلم برای جلب توجه همه می‌تواند باعث پاسخ منفی دانش‌آموز شود. کودک ممکن است شروع به آسیب های روانی کند یا دچار اختلالات روانی شود. این به این دلیل اتفاق می افتد که معلم با بلند کردن صدای خود به نوعی رویداد آسیب زا را به او یادآوری می کند و باعث واکنش جنگ یا گریز در بدن کودک می شود.

مشکلات یادگیری ناشی از PTSD

PTSD می‌تواند در بروز انواع مختلفی از مشکلات یادگیری نقش داشته باشد. برخی از حوزه ‌هایی که احتمال دارد تحت تأثیر PTSD قرار بگیرند عبارت‌اند از:

1.حافظه

افراد مبتلا به PTSD در مقایسه با افراد فاقد آن، اغلب مشکلاتی را در یادآوری این موارد تجربه می‌کنند:

• واژگان (حافظه کلامی)؛
• وقایع و سایر اطلاعات مهم مثل قرارها؛
• جزئیات به‌خصوص از اتفاقات گذشته و آن هایی که در ارتباط با وقایع تروماتیک هستند؛

2.توجه

PTSD می‌تواند در فرایند توجه نیز مشکلاتی به وجود بیاورد. افرادی که PTSD دارند، ممکن است در تمرکز کردن هم مشکل داشته باشند و به آسانی حواس‌شان پرت شود. همین مسئله باعث می‎شود که توجه کردن در زمان انجام کارها برای آن‌ها سخت باشد. مشکل تمرکز یکی از علائم رایج PTSD است. هم چنین یکی از مطالعات انجام‌شده نشان می‌دهد که افراد مبتلا به PTSD در درک مطلب به خاطر مشکلات مربوط به توجه و تمرکز دچار مشکل هستند. برای جبران این مشکل، افراد دچار PTSD  بیشتراوقات متن را دوباره می‌خوانند که موجب طولانی‌تر شدن چشمگیر زمان پاسخگویی می‌شود. ناتوانی در تمرکز می‌تواند به علت پرت شدن حواس به خاطر افکار مرتبط با سانحه و نگرانی های همیشگی درباره خطر باشد؛

3.حل مسئله

یکی از مشکلات شایع در بین افراد مبتلا به PTSD داشتن مشکل در حل مسئله است؛

4.عملکرد اجرایی

PTSD می‌تواند در مشکلات مربوط به عملکرد اجرایی نیز نقش داشته باشد. کارکردهای اجرایی عبارتند از مهارت‌های ذهنی مورد نیاز (از جمله خودکنترلی، حافظه کاری و انعطاف‌پذیری شناختی) برای برنامه‌ریزی، مدیریت و انجام رفتارهای روزمره.

چرا PTSD  موجب سخت شدن فرایند یادگیری می شورد ؟

دلایل مختلفی برای احتمال وجود مشکلات یادگیری در افراد مبتلا PTSD وجود دارد:

1.اضطراب و افسردگی 

وقتی که خیلی احساس اضطراب می‌کنید، این امر در شیوه‌ی ثبت اطلاعات در حافظه ی شما توسط مغز تأثیر می گذارد. احساس اضطراب باعث می شود یادآوری جزئیات کوچک برای شما سخت شود. هم چنین سطح اضطراب بالا می‌تواند توانایی شما در توجه کردن به اتفاقات پیرامونتان را کاهش دهد یا در توانایی تمرکز شما بر روی یک کار تداخل ایجاد کند. این مشکل می‌تواند زمانی اتفاق بیفتد که احساس نگرانی بسیاری درباره‌ی اینکه مبادا مضطرب شوید می کنید و این احساس تبدیل به تنها چیزی می شود که به آن فکر می کنید؛

2.مشکلات خواب

افراد دچار PTSD اغلب در به خواب رفتن و در خواب ماندن مشکل دارند. اگر شما چنین مشکلی دارید، و به این خاطر در طول روز هوشیاری کمتری دارید، احتمالاً توانایی کمتری در به یادآوردن مسائل مختلف و متمرکز کردن توجهتان به شکلی مؤثر دارید؛

3.مصرف مواد

مصرف مواد در میان افراد مبتلا به PTSD امر نادری نیست. این افراد ممکن است مواد را به‌عنوان راهی برای مقابله با علائم استرس‌زا و خاطرات تروما مصرف کنند. علاوه بر سایر خطرات مرتبط با مصرف مواد مخدر و الکل، مصرف مواد می‌تواند موجب بروز مشکلاتی در حافظه و توجه نیز شود.

چگونه با مشکلات در فرایند یادگیری مقابله کنیم ؟

اگر مبتلا به PTSD هستید و مشکلاتی در حافظه یا توانایی متمرکز کردن توجهتان دارید، می توانید با یادگیری تکنیک هایی همچون ذهن آگاهی، توجه تان را کنترل کنید.

تمرین ذهن اگاهی برای تروما

ذهن‌آگاهی نوعی تمرین است که شامل افزایش آگاهی از افکار و احساسات داخلی در عین توجه به زمان حال می‌شود. این روش بیشتر اوقات در قالب راهبردی برای بهبود توجه توصیه می‌شود و تعدادی درمان مبتنی بر ذهن‌آگاهی وجود دارند که برای کمک به علائم PTSD موثر بوده‌اند. بااین‌حال، برخی از تحقیقات نشان می‌دهند که ذهن‌آگاهی می‌تواند حتی احساس اضطراب را بدتر کند و افرادی که تروما را تجربه کرده‌اند را دچار استرس بکند. مطالعه‌ی انجام‌شده در سال 2019 نشان می‌دهد که در حدود یک‌چهارم افرادی که مراقبه می‌کنند تأثیرات منفی مثل افزایش اضطراب، حملات پانیک، افسردگی و از هم گسیختگی را تجربه کرده‌اند. با این حال انجام تکنیک های ذهن‌آگاهی که مخصوص تروما باشند یا کارکردن با درمانگری که در زمینه ی تروما تخصص داشته باشد، می تواند کمک کننده باشد. تکنیک های ذهن‌آگاهی که برای تروما مفید باشند شامل تکنیک‌هایی مثل لنگرانداختن، خودتنظیمی و راهبردهای حضور در لحظه می‌شوند که احتمال افزایش اضطراب و ازهم‌گسیختگی را به حداقل می‌رسانند.

تقویت حافظه

راهبردهای تقویت حافظه می‌توانند به حل برخی مشکلات یادگیری، حافظه و توجه که با PTSD ارتباط دارند کمک کنند. این راهبردها که می‌توانند به شما در مقابله با مشکلات یادگیری و بهبود توانایی‌تان در یادآوری اطلاعات کمک کنند، شامل این موارد می‌شوند:

• تکنیک‌های حفظ کردن مثل یادیارها؛
• استفاده از ابزارهای حافظه آنلاین مثل یادداشت و یادآورها؛
• تکرار و تمرین کردن اطلاعات مهم؛
• تمرکز بر یک کار در لحظه.

کلام اخر

PTSD می‌تواند مشکلاتی را در یادگیری ایجاد کند که حوزه‌های مختلفی از زندگی شما را تحت تأثیر قرار دهند. برای حل این مشکلات علاوه بر گرفتن درمان برای بهبود علائم، پیداکردن راه‌هایی برای بهبود حافظه‌ نیز می‌تواند مفید باشد. اگر نگران علائمی که تجربه می‌کنید هستید، با پزشکتان یا یک متخصص سلامت روان صحبت کنید. آن‌ها می‌توانند راهبردهایی به شما معرفی کنند که با انجام آن ها به خودتان کمک کنید.

درباره ما

مرکز مشاوره روانشناسی سروهانا در حیطه های ارزیابی و درمان اختلالات روانشناسی کودک، مشاوره روانشناسی نوجوان و بزرگسال و همچنین مشاوره خانواده، ازدواج، تحصیلی، شغلی و فردی با بالاترین کیفیت و زیر نظر روانشناسان و مشاوران مجرب و با تجربه آماده همراهی و ارائه خدمات به شما همراهان می‌باشد. منتظر حضور گرم شما به صورت حضوری در کلینیک سروهانا و یا به صورت غیرحضوری در اپلیکیشن فارگو هستیم.