برای داشتن شادکامی بیشتر در زندگی ، به چه چیزی احتیاج دارید ؟
احتمال می دهم که اکثرتان در پاسخ به این سوال، حرف از تغییر وضعیت و بهبود شرایط بزنید. در واقع بیشتر ما، وقتی صحبت از افزایش رضایتمندی و شادکامی می شود، به جای تغییر ویژگی های درونی، به فکر تغییر شرایط بیرونی می افتیم. البته این پاسخ، تا حدودی قابل درک است. چرا که شرایط خارجی به وضوح بر احساس خوشبختی و شادی ما تاثیر می گذارند. اگر اینطور نبود، میانگین سطح رضایتمندی در کشور های جهان تا این اندازه متفاوت نبود. اینکه مردم فنلاند رضایت از زندگی بیشتری از مردم افغانستان دارند، بی تردید به شرایط زندگی حاکم در این کشور ها ارتباط دارد و نمی توان این تفاوت را صرفا با تفاوت در تمایلات مردم این کشور ها توضیح داد. علیرغم اینکه موقعیت های بیرونی تاثیر به سزایی در شادی ما دارند، یک تحقیق معتبر در زمینه علم شادی نشان داده است که این تاثیر نقش، بسیار کمتر از تاثیری است که ما تصور می کنیم. مطالعات می گویند که تنها 10 الی 15 درصد از تفاوت در رفاه افراد را می توان به موقعیت های بیرونی نسبت داد. در واقع اگر نیاز های پایه و اساسی افراد بدون ذره ای دشواری برآورده شوند، تاثیر درآمد بر میزان شادی و احساس رضایتمندی کم شده و در نهایت افراد به نقطه سیری می رسند. نقطه ای که دیگر میزان رفاه و رضایتمندی، با بالاتر رفتن درآمد فرد تغییری نمی کند. پس اگر در حال حاضر زندگی نسبتا مناسب و امنی دارید، با تغییر صرف شرایط بیرونی، احتمالا زیاد احساس خوشبحتی نخواهید کرد. از طرفی، بهبود بخشیدن شرایط درونی (عادت های رفتاری)، به عنوان یک استراتژی برای کسب شادی و رضایتمندی، نویدهای زیادی دارد. داده ها از این دیدگاه قدیمی که ” شادی در درون انسان نهفته است”، حمایت می کنند. برای مثال یک فرا تحلیل گزارش کرده که صفات شخصیتی (الگوهای ما در فکر کردن، احساس کردن و رفتار کردن) تا حدود 63 درصد از تفاوت های سلامت ذهنی و رضایتمندی افراد را تشکیل می دهد.
مثلا زمانی که دو فرد مستقل از هم، پاسخی متفاوت به رویدادی مشابه می دهند، شاهد تاثیرات صفات شخصیتی متفاوت بر زندگی افراد هستیم؛ و اگر دقت کرده باشید، افراد واکنش های متفاوتی در برابر وقایع مشابهی همچون بهم خوردن رابطه، مرگ عزیزان و یا یک پاندمی مثل کرونا دارند. یکی ممکن است در مواجهه با این رویداد ها از لحاظ روانی کاملا تخریب و نا امید شود، در حالی که دیگری به اتفاقی که رخ داده به دیدی مثبت نگاه کرده و آن را به عنوان تجربه ای متفاوت در زندگی، درنظر گیرد. این مثال نشان می دهد که چرا وضعیت زندگی افراد پیش بینی محدودی از بهزیستی ذهنی آن ها در اختیار می گذارد. هر اتفاقی که در دنیای بیرونی رخ می دهد از فیلتر های درونی ما عبور می کند. فیلتر هایی که بر اساس شخصیت ما شکل گرفته اند و مواد خام زندگی را پردازش کرده و آن ها را به شادی کمتر یا بیشتر تبدیل می سازند. بعضی از ما فیلترهای بهتر و مجهز تری برای به وجود آوردن شادی داریم. سوالی که مطرح است این است که کدام یک از تیپ های شخصیتی مستعد شادکامی بیشتر هستند؟ تحقیقات راجع به شادی و شخصیت چه می گویند؟ آن دسته از ویژگی های درونی که میزان شادی افراد را از یک دیگر متمایز می کند چیست؟
روان رنجوری
روان رنجوری واژه ای است که در روانشناسی به معنی استعداد برای تجربه احساسات منفی می باشد. احساساتی مثل اضطراب، ناراحتی، خشم و یا گناه. البته این احساسات طبیعی هستند و حتی شاد ترین افراد نیز در طول زندگی شان آن ها را تجربه می کنند. به هر حال، تجربه احساسات منفی به طور شدید، مکرر و فراتر از چیزی که موقعیت می طلبد، با سلامت روان ناسازگار است. به همین علت است که تحقیقات شادی را با سطوح پایین روان رنجوری، مرتبط می دانند. مانند بسیاری دیگر از صفات شخصیتی، روان رنجوری نیز تا حدودی ارثی بوده و نمی توان آن را به طور کامل تغییر داد؛ اما می توان میزان آن را به طرز قابل توجهی به کمک مداخلات روانشناسی مثل جلسات مشاوره، ذهن آگاهی و یا تمرینات مدیتیشن، کاهش داد. به علاوه سبک زندگی سالم نیز ( مثل ورزش کردن، خواب کافی، رژیم مقوی)، در سلامت روان و کاهش احساسات منفی موثر است. 
مثبت گرایی
در حالی که روان رنجوری گرایش به تجربه احساسات منفی است، مثبت گرایی تمایل به تجربه احساسات مثبت است (عشق، قدردانی، امید). برخی از صاحب نظران، مثبت گرایی را این گونه معرفی کرده اند: «شیوه فراگیر ارزیابی، مشاهده و درک زندگی از موضع مثبت.» افرادی که این صفت در آن ها قوی تر است، در جستجوی قدردانی از نکات مثبت زندگی بوده و به همین علت، تاب آوری زیادی در برابر ناملایمات و سختی ها دارند. مثبت نگری ارتباط نزدیکی با صفت خوشبینی دارد و هردوی این صفات، با سلامت روان در ارتباط اند. یک راه برای افزایش مثبت گرایی، یادگیری و تمرین توجه کردن به کوچک ترین نکات مثبت، و همچنین شکرگزاری بابت آن هاست؛ در درواقع شکرگزاری از هرآنچه که در زندگی مان درست پیش می رود و بابت آن خوشحالیم. راهی دیگر برای افزایش مثبت گرایی، آموختن این نکته به ذهنمان است که به مسائل با دیدی سازنده نگاه کنیم، زمانی که اوضاع درست پیش نمی رود، پرسیدن برخی سوال ها از خودمان می تواند ما را در این جهت هدایت کند: “چگونه می توانم این وضعیت را کمی بهتر کنم؟” یا ” من چه چیزهایی از این اتفاق یاد گرفتم؟”.
خیرخواهی
تحقیقات نشان می دهند که کسانی که در برابر دیگران جهت گیری های اجتماعی مثبتی دارند، افراد شادتری هستند. آن ها در روابط شان استاندارد هایی مانند دوست داشتن، صمیمیت و گرمی، خیرخواهی، خلوص و سخاوتمندی دارند. ارتباطات سالم قطعا برای شاد زیستن ضروری هستند و افراد با ویژگی های بالا، توانایی بالایی در ایجاد ارتباطات سالم و صمیمی دارند. بنابراین، به نظر می رسد که “خوب بودن” با ” احساسی خوبی داشتن” در ارتباط است؛ همانطور که بسیاری از فلاسفه و اندیشمندان از زمان قدیم بر این نکته اتفاق نظر داشته اند. درک ارتباط بین این استانداردهای خوب با شادکامی، از جذاب ترین کشفیات علم شادکامی است.
کنجکاوی
علیرغم اینکه ممکن است کمی عجیب به نظر برسد اما، کنجکاوی یکی از آن ویژگی های شخصیتی است که ارتباطی قوی با شادکامی و رضایت از زندگی دارد. افراد شاد معمولا دنیا را مکانی جذاب و شگفت انگیز ادراک می کنند علاقه زیادی به کشف اسرار آن دارند. تصور اینکه کنجکاوی تا چه اندازه به زندگی شور و شوق می بخشد اصلا سخت نیست. همچنین افراد کنجکاو به جای تمرکز بیش از حد بر خود، بر محیط بیرونی و جذابیت های آن تمرکز می کنند که همین مسئله با سلامت روان نیز در ارتباط است. برای تقویت روحیه کنجکاوی می توانید زمانی را برای دنبال کردن علاقه مندی هایتان در نظر گرفته و شانس اکتشاف و جستجو کردن در زندگی را از دست ندهید.
آیا ما قادر به تغییر شخصیت مان هستیم ؟
تعدادی از تحقیقات نشان داده اند که تغییر شخصیت تا حدودی قابل تغییر است؛ البته این تغیر اصلا آسان نیست. اگرچه ما نمی توانیم شخصیت جدیدی را از ابتدا بسازیم، اما می توانیم شخصیت خود را در جهتی که می خواهیم شکل دهیم. ما هیچوقت نمی توانیم شبیه به خوشبین ترین انسانی که می شناسیم بشویم؛ اما قطعا می توانیم نسبت به خودمان و آنچه که اکنون هستیم خوشبین تر باشیم. صفات منفی مانند تعلل ممکن است هیچ گاه به طور کامل از زندگی ما محو نشوند اما با تلاش می توانیم شدت و تکرار آن را به حداقل برسانیم. ما باید بدانیم که احساس رضایتمندی و شادکامی، از شخصیت ما برمی خیزد و ما انعطاف و پتانسیل لازم برای تغییر کردن را داریم. اهمیتی ندارد که این تغییرات چقدر بزرگ یا کوچک باشند، آنچه که مهم است تلاش در جهت تغییر و رسیدن به شادکامی بیشتر است؛ چرا که می تواند هدیه ای برای خودمان، اطرافیان و دنیای بیرونی ما باشد.
به زودی در اپلیکیشن فارگو با ثبت خلق (mood) و وضعیت روزانه خود، می توانید برداشت صحیح تری از هیجاناتتان، از جمله شادکامی، داشته باشید.
درباره ما
مرکز مشاوره روانشناسی سروهانا در حیطه های ارزیابی و درمان اختلالات روانشناسی کودک، مشاوره روانشناسی نوجوان و بزرگسال و همچنین مشاوره خانواده، ازدواج، تحصیلی، شغلی و فردی با بالاترین کیفیت و زیر نظر روانشناسان و مشاوران مجرب و با تجربه آماده همراهی و ارائه خدمات به شما همراهان می‌باشد. منتظر حضور گرم شما به صورت حضوری در کلینیک سروهانا و یا به صورت غیرحضوری در اپلیکیشن فارگو هستیم.