حتما برای شما هم پیش آمده که وقتی با همسرتان درباره مراجعه به روانشناس صحبت می کنید، با مقاومت هایی از طرف او روبرو می شوید. در این مقاله سعی داریم تا این مشکل زوج ها را ریشه یابی کنیم و برای ترمیم روابط آنها راه کار هایی را پیشنهاد دهیم. در تار و پود هر رابطه ای کشمکش وجود دارد. هنگامی می توانیم از مدیریت مشکلات صحبت کنیم که هر دو نفر برای مواجهه با مشکلات دارای آمادگی لازم باشند و در مسیر عبور از پستی و بلندی های رابطه شانه به شانه هم حرکت کنند. اما زوج ها گاهی مهارت های لازم برای مدیریت مشکلات حل شدنی روابطشان را ندارند. وقتی مشکلات حل نشده، عادت های معیوب در روابط و جدایی عاطفی روی هم تلنبار می شوند، واضح است که رابطه از نفس می افتد.
در چنین موقعیت هایی، یکی از زوج ها ممکن است برای زنده نگه داشتن رابطه اش، برای گرفتن کمک های حرفه ای مشتاق باشد؛ اما نفر دیگر رابطه، تمایلی به همکاری نشان نمی دهد. ممکن است وقتی صحبت از مراجعه به روانشناس می کنید، با مقاومت رو به رو شوید. بعضی دچار سوءتفاهم درباره زوج درمانی هستند. از اینکه نقاط ضعفشان را به نمایش بگذارند، ترس دارند و احساس ضعف می کنند؛ حتی ممکن است فرآیند مشاوره را تله ای ببیند که او را تبدیل به کیسه بوکس همسرش خواهد کرد. بعضی زوج ها معتقدند که مشاوره آخرین سکوی آنها برای رابطه از دست رفته است. در واقع، آنها مشاوره را نه یک فضایی برای ترمیم و پیشرفت رابطه، بلکه آخرین تلاش ناامیدانه می بینند که احتمالاً با شکست مواجه خواهد شد.
تحقیق دکتر گاتمن
نتیجه تحقیق دکتر گاتمن روی هزاران زوج روشن کرد که معمولا زوج ها قبل از اینکه کمکی برای مشکلات زناشویی بگیرند، 6 سال صبر می کنند. گاهی زوج ها برای اینکه خدمات حرفه ای بگیرند، آنقدر امروز و فردا می کنند که به طور کامل پیوند عاطفیشان را با همسر خود از دست می دهند و اینجا دقیقا نقطه ای است که بیشتر تلاش های روانشناس با شکست مواجه میشود؛ چون یکی از دو نفر به درست کردن اوضاع مشتاق و متعهد نیست. با این حال، هنوز برای زوجینی که تغییر را ممکن می دانند و برای بهتر شدن کیفیت روابطشان تلاش می کنند، امید های فراوانی وجود دارد. دکتر گاتمن می گوید: با مداخله درست می توان روابطی که در آستانه سقوط هستند، از پرتگاه نجات داد. در این مقاله شما راهبرد هایی برای همراه کردن همسرتان برای حضور در جلسات مشاوره خواهید آموخت. می خواهیم از مهارت هایی در حوزه زوج درمانی صحبت کنیم که حتماً برای سلامت رابطه تان موثر است.
گام اول: اتصال عاطفی
وقتی در میان دعوا و جر و بحث با همسرتان به او می گویید:«باید یه فکری برای این رابطه بکنیم.» احتمالا راه حل خوبی برای اینکه او را متقاعد کنید که به روانشناس مراجعه کند، انتخاب نکرده اید. در بهترین حالت نتیجه جز لجبازی یا بی تفاوتی همسر نخواهد بود. موضوع درباره این نیست که برای چه چیز می جنگید، بلکه چطور جنگیدن است که اهمیت دارد. اگر خواسته خود را با پرخاش شروع کنید با احتمال 90 درصد هم آن را با پرخاش تمام خواهید کرد. قبل از طرح درخواست تان، پیوند عاطفی با همسر ضروری است. به او احساس اهمیت و قدردانی را القا کنید؛ حتی کمی گفت و گو طنز آمیز هم مفید است. مثل:
تماشای فیلم کمدی در کنار هم؛
کمک به او در آشپزی و فعالیت های تفریحی؛
در 5 کلمه از او قدردانی به جای بیاورید.
انجام این کار به همسر شما می فهماند که وجودش برای شما مهم است و به او کمک می کند که برای قبول کردن در خواست شما پذیرش بیشتری داشته باشد. قبل از هرچیز، مطمئن شوید که اسباب آسایش همسر شما فراهم است. بعد از روز سخت کاری یا بعد از تجربه استرس های طاقت فرسا، درخواست شما با احتمال زیادی جواب منفی خواهد گرفت. هرچه فضا آرام تر، پذیرش درخواست شما بالاتر.
گام دوم : پیشنهاد گفت و گو
حالا نوبت این است که از او بپرسید آیا برای صحبت درباره رابطه تان تمایلی دارد؟ مثالی می زنیم:
- امکانش هست درباره رابطه مون صحبت کنیم؟
- وقت داری که راجع به خودمون یکم حرف بزنیم؟
در همه قسمت ها به خاطر داشته باشید که لحن صدای شما آرام باشد. آرامش شما او را به رفتار متقابل دعوت می کند و از واکنش های تدافعی جلوگیری می کند. حتی اگر مطمئن هستید که درخواست شما از همسرتان با مقاومت رو به رو می شود، می توانید از نوشتن یادداشت استفاده کنید. برای همسران کناره گیر و دوری جو این روش معمولا ثمر بخش است. در این نوع درخواست هم کلام محترمانه و همراه با القای حس آرامش را فراموش نکنید. اگر خود شما آدم مضطربی هستید، تمرکز بر بازگویی درخواست تان در 2 جمله و توقف برای اینکه از همسرتان جواب بگیرید، روش مفیدی خواهد بود. به علاوه، با این روش این اجازه را به او دادید تا درباره درخواست شما فکر کند.
گام سوم : شکاف را پیدا کنید.
در این مرحله که هردوی شما درحال صحبت کردن هستید، سعی کنید درباره دیدگاه همسرتان به رابطه و خواسته های او اطلاعات جمع کنید. اگر همسر شما نمی داند که از رابطه چه می خواهد و چطور جلسه مشاوره می تواند به او در دستیابی به این خواسته ها کمک کند، محال است که به درخواست شما جواب مثبت دهد. جواب مثبت را می توانید با این سوال امتحان کنید: «عزیزم، من کنجکاوم که اگر همه چیز در رابطه مان خوب بود، احساس تو به این رابطه چه بود؟ بنظرت چطور میتونیم این احساس رو تغییر بدیم؟» ممکن است جواب همسر شما این باشد: «می خواهم که از این همه تنش و دعوا دوری کنی. تو همیشه یک دردسر درست میکنی.»
اگر همسر شروع به سرزنش کردن شما کرد، آن را بروز مشکلی ببینید که دکتر گاتمن به آن « نیازهای پنهان» می گوید. در این موقعیت، سعی کنید بدون مقاومت به او گوش دهید و احساسات او را منعکس کنید. بعد از اینکه از خواسته همسرتان در رابطه آگاه شدید، شروع به جست و جوی چیز هایی کنید که باعث گیر افتادن رابطه شما در چنین وضعیتی شده است. «من کاملا درک میکنم که چقدر این جر و بحث ها برات دشوار بوده. کنجکاوم که بدونم به نظرت چه چیزی باعث میشه که این اتفاق کمتر تکرار بشه و بیشتر از اوقاتی که کنار هم هستیم لذت ببریم؟» برگ برنده شما برای متقاعد کردن همسرتان، گوش دادن به او بدون حالت تدافعی است.
گام چهارم: شکاف را پر کنید
اکنون به موقعیتی می رسیم که شما می خواهید بین تصویر ایدئالی که از رابطه دارید با رابطه فعلی تان ارتباط برقرار کنید. برای چنین کاری هدف شما باید ارتقای رابطه باشد نه طرف مقابل. برای هیچکس خوشایند نیست که به او بگویند باید تغییر کند. معمولا مشکل خود افراد نیستند؛ بلکه الگوی تعاملی است که زوج ها با یکدیگر خلق می کنند. اگر با همسرتان درباره تغییر الگوی ارتباط صحبت کنید، حتما با استقبال بهتری رو به رو می شوید تا اینکه به او بگویید: «تو یک بازنده ای که نیاز به کمک حرفه ای داره.» اهداف مشترکی که هر دو شما بعد از جلسه مشاوره به دنبال آن هستید را روشن کنید و به زبان بیاورید. «عزیزم، من میخوام که هر دو ما به مشاوره بریم تا به ما در برقراری ارتباط بهتر کمک کنه. من برای این اتفاق هیجان زده ام؛ چون فکر می کنم من رو تبدیل به پارتنر بهتری برای تو میکنه. با این کار، من فکر می کنم کنار هم خوشحال تریم و کمتر دعوا می کنیم. به نظرت این رابطه ای نیست که تو هم دنبالش باشی؟»
گام پنجم: دعوت
حالا وقت آن است که همسرتان را برای مشارکت در جلسات درمان دعوت کنید اما نباید اختیار را از او بگیرید. قرار است از او درخواست کنید که همراه شما باشد نه اینکه به او دستور دهید! به نقل قول از دکتر روزنبرگ (Rosenberg) نویسنده کتاب «ارتباط بدون خشونت» (Nonviolent communication): خواسته ها وقتی تبدیل به دستور می شوند که افراد به این باور می رسند که اگر همکاری نکنند سرزنش می شوند. وقتی پای دستور در میان باشد افراد 2 راه بیشتر ندارند: اطاعت یا مخالفت. بنابراین با همسرتان به نحوی صحبت کنید که متوجه شود که همراهی او با شما برای مراجعه به روانشناس، انتخاب اوست.
در میان حرف هایتان به او بفهمانید که برای بهبود رابطه تان درخواست می کنید که به روانشناس مراجعه کنید و از نظر شما با این کار جر و بحث هایتان پایان می یابد. حتی اگر پاسخ نه گرفتید، نا امیدی خود را برگردن همسر نیندازید. درعوض، از او برای پاسخ صادقانه اش تشکر کنید. جواب شما حتما همسرتان را شگفت زده می کند؛ چون احتمالا او انتظار رفتار دیگری مثل تنبیه از شما داشته است. در آخر، کمک گرفتن از روانشناس متخصص روابط به طرز معجزه آسایی برای سلامت ارتباط شما مفید است، در مرکز مشاوره روانشناسی سروهانا می توانید برای روابط آسیب دیده خود از متخصصین ما کمک بگیرید. هر سوال یا ابهامی که نتوانستیم در این مقاله به آن ها پاسخ دهیم، روانشناس های ما با صبر و حوصله فراوان پاسخ آن ها را به شما خواهند گفت.
درباره ما
مرکز مشاوره روانشناسی سروهانا در حیطه های ارزیابی و درمان اختلالات روانشناسی کودک، مشاوره روانشناسی نوجوان و بزرگسال و همچنین مشاوره خانواده، ازدواج، تحصیلی، شغلی و فردی با بالاترین کیفیت و زیر نظر روانشناسان و مشاوران مجرب و با تجربه آماده همراهی و ارائه خدمات به شما همراهان میباشد. منتظر حضور گرم شما به صورت حضوری در کلینیک سروهانا و یا به صورت غیرحضوری در اپلیکیشن فارگو هستیم.