قبل از هر چیز:
از عُمر روانشناسی چیزی حدود 130 سال میگذرد. در این یکقرن و سیسال، روانشناسی مسیرِ پُر پیچوخَمی را پیموده است. در این راه، اندیشمندان بزرگی را به جهان شناسانده، نظریههای مختلفی را پرورانده و به احتمال فراوان به آدمهای زیادی کمک کرده است. میشود اینطور برداشت کرد که ورود و ظهورِ روانشناسی به جهان برای این بوده است که حالِ آدمها بهتر شود، آدمها تغییر کنند و امیدوارانه به زندگی ادامه دهند. آیا روانشناسی در این مسیر موفق بوده است؟ یافتهها نشاندهندهی آن است که روانشناسی در خیلی از مسائل و مشکلات سرش بالا است و حرفها برای گفتن دارد. امروزه، اگر شما از یک کودک ده ساله بپرسید روانشناس کیست و چهکار میکند؟ تقریباً میداند روانشناس و کسی که روانشناسیخوانده قرار است چهکار بکند. تا پنجدهه پیش، روانشناسی در حاشیه بود. تا پنجدهه پیش، روانشناسی تنها برای قشر خاصی بهکار میرفت و یافتههای مختلف نشاندهندهی این بودهاند و هستند که کسی از دانشِ روانشناسی آنطور باید و شاید باخبر نبود. روانشناسی، این طریقِ پُر دستانداز را طی کرده و بهاینجا، امروز و زمانهی ما رسیده است. ما، جامعهای متشکل از آدمها. آدمهایی که هر کداممان در پِیِ چیزی صبحها از خواب بیدار میشویم و پُر از آمال و آرزو و شاید رنج هستیم. رنجهایی که گاه نمیدانیم باید برایشان چه کنیم؟ و زمانه، زمانهای که قرار است هرچه جلوتر میرویم زندگی برایمان آسان و آسانتر شود. اگر گمان میکنیم روانشناسی میبایست در زندگیِ آدمها جاری و ساری باشد میتوانیم چهکار کنیم؟
مواجهه مردم با روانشناسی تغییراتِ متفاوتی کرده است. بیایید از ایرانِ خودمان حرف بزنیم. تا چندی پیش وقتی بهیک شخص پیشنهاد میشد سراغِ روانشناس برود سگرمههایش توی هم میرفت، تختِ سینهاش میکوبید و میگفت “مگر من دیوانهام؟”. رفتهرفته، آهسته و پیوسته، روانشناسی توانست ذهنیتِ مردم را نسبت به خودش تغییر دهد. توانست مردم را مُجاب کند فقط مجانین نیستند که سراغِ روان شناس ها می روند و هر آدمی ممکن است یک روزی و یا یک بُرهه ای به روانشناس نیاز داشته باشد. امروزه، تابلو هایی در سطح شهر نصب میشود که درباره کودکان اوتیسم است. امروزه این دغدغه وجود دارد که کودکان ویژگی های خاص را بشناسیم. امروزه درباره سندروم های مختلف صحبت می شود. امروزه مردم اگر کودکی را در میهمانی ببینند که بالا و پایین میپَرد و گوشش شنوایِ پدر و مادرش نیست احتمال دارد درِ گوشِ کنار دستی شان حتی شده به غلط بگویند “این پسر پیش فعالی دارد”. بله درستش بیش فعالی است. اما کُنهِ ماجرا چیزِ دیگری است: روان شناسی جای خود را در اذهان و افواه مردم باز کرده است. گفتیم مواجهه مردم با روان شناسی تغییرات متفاوتی کرده است. امروزه استمداد از روان شناس دیگر مقوله پیچیده و نامطلوبی نیست. کسانی که تصمیم دارند با یکدیگر ازدواج کنند، قبل از هرچیز سراغِ روان شناس میروند تا از او راهنمایی بگیرند. راهنمایی بگیرند آیا هر دوِ شان به دردِ هم می خورند یا خیر؟ امروزه، کم و بیش مردم از تفاوت های فردی حرف می زنند و اگر برایشان در شبکه های اجتماعی لینکی فرستاده شود که یک پرسش نامه شخصیتی است، به حتم مشتاقانه در صددِ پُر کردنِ آن بر می آیند. مردم امروزه میگویند فلانی درون گرا است و دیگری برون گرا! قصدمان این نیست که بگوییم آن چیزی که برآمده از دانش روانشناسی می باشد، آنطور که باید و شاید در این گفته ها نمود دارد، خیر. اتفاقاً خیر. روان شناسی، روحِ روان شناسی، جانِ روان شناسی هنوز قوام نیافته است. راهی طولانی و مسیری سخت در پیش است. شاید بهتر باشد اینطور بگوییم که روان شناسی و روان شناس های امروزِ روز نیاز به نزدیکیِ هرچه بیشتر با مردم دارند. روان شناسی، بیش از پیش، میتواند به کمک مردم بیاید. رابطهی مردم با روانشناسی میتواند پیوند و صمیمیتِ بیشتری بیابد؛ اگر روانشناسی ساز و کار های ارائه خود را کمی با مقتضیاتِ روز مطابقت دهد. وقتی از مقتضیاتِ روز حرف می زنیم، منظورمان شرایط اقتصادی، دسترسیِ آسان و از همه مهم تر خدمات کاربردی و اثر بخش است. شرایط اقتصادی؟ هنوز که هنوز است مردم به روان شناسی بهعنوان یک کالای لوکس نگاه میکنند. یک خدمتِ گران و شاید اشرافی. دکتر های خوبی که شش ماه یک بار وقت می دهند و تازه وقتی از آن ها به هر زحمت وقت گرفته میشود، فقط حرفهایمان را میشنوند و بِر و بِر نگاهمان میکنند. اما آیا بهواقع ماهیتِ روان شناسی اینگونه است؟ به حتم خیر. مسئلهی اصلی این است چهطور و به چه شکل می توانیم جوهرهی اصلی روانشناسی را واردِ زندگیِ مردم کنیم؟ چهطور می شود روان شناسی همه وقت و همه جا در دسترسِ مردم باشد؟ مردم برای ملاقات با روان شناس ممکن است کیلومتر ها راه را طی و یا آن که حتی از شهری به شهرِ دیگر سفر کنند. حدودِ یک دههی پیش مشاوره هایی تحتِ عنوان تلفنی راه افتاد. این مشاوره ها، در تلاش بوده و هستند که در یک ضرب العجل و یا طرفه العینی به مُشتری خدمات بدهند. آیا مشاوره هایِ تلفنی اثر بخشی دارند؟ سازمان بهداشت جهانی عقیده دارد از هر چهار نفر در جهان یک نفر مبتلا به یک اختلال روانی است. آماری بی نهایت نگران کننده و خوف انگیز است. چهطور می توانیم برای کسانی که از اختلال روانی رنج می برند کاری کنیم؟ امروزه با توجه به آخرین ویرایش های طبقه بندی شدهی اختلالات روانی، ما با خفیف ترین و شدید ترین آن ها طرف هستیم. شاید برای این طیفِ گسترده بتوان کاری کرد. بهعبارت دیگر، ما ناگزیر به ارائه خدمات هستیم. خواه به شیوه های کلاسیک و خواه به روش های مدرن متوسل شویم. روانشناسی، دانش است. دانشی که می بایست بیش از هر زمانِ دیگر وارد زندگی مردم بشود. بهتر است این مهم را بپذیریم اگر آموزه های روان شناسی در زندگی هایمان رنگ و بو داشته باشد؛ شاید بهتر و راحت تر زندگی کنیم. وجودِ روان شناس هر زمان و همه جا احتمالاً التیام بخش خواهد بود. امروزه، عصرِ ناملایمتی ها است. عصر کش و قوس با مسائل و رنج ها. خیلی هایمان شاید شب ها با رنج به خواب میرویم. با رنج از خواب بیدار می شویم. با رنج به سرکار می رویم. و با رنج در ترافیک های صبحگاهی و عصر گاهی می مانیم. شاید بتوانیم یک روزی تصمیم بگیریم این رنجها را لااقل تقلیل بدهیم. شاید پشت همان ترافیک. موبایل مان را دربیاوریم و بخواهیم درباره احساس مان حرف بزنیم. بخواهیم کسی حرفمان را بشنود تا شاید به ما راهی دیگر نشان دهد. راهی هموار، روشن و بی پیچ و خَم.
فارگو چیست؟
یکی دیگر از خدمات مؤسسه پژوهشیِ روان شناختی سَروِهانا، اپلیکیشنِ مشاوره آنلاینِ فارگو است. فارگو چند ویژگیِ مهم را در دستورِ کار خود قرار داده است. بالا برویم پایین بیاییم به مشاوره های آنلاین، نقدِ اثر بخشی و کیفیت وارد است. منظور این است که آیا آن ها میتوانند هم پا و به همان اندازه و میزان که روان درمانی های کلاسیک کارا و عمیق مسائل را بهبود میبخشند؛ اینها هم دارای این ویژگی باشند؟ بگذارید به این پرسش سه پاسخ بدهیم؛ بدبینانه: خیر. خوشبینانه: بله. واقعبینانه: تا حدودی. روانشناسی دانشی است که با احتمالات سروکار دارد. وقتی ما صحبت از نگاهِ واقعبینانه میکنیم منظورمان یک نگرش منصفانه است. نگرش منصفانه به ما می فهماند محاسن و معایب هر مقوله ای را ببینیم، درصددِ تقلیل معایب بر بیاییم و محاسن را ارتقا بدهیم. درست است که مشاوره های تلفنی نمیتوانند در قامتِ روان درمانی های کلاسیک در بیایند، اما به حتم کارایی و اثر بخشی دارند. بیایید اینطور به ماجرا نگاه کنیم. آیا جامعهی آماری ای که از اختلال و یا مسئله ای پیشآمده، رنج می برند همگی به روان شناس مراجعه میکنند؟ یعنی همگی شان دل و دماغِ زنگ زدن، وقت گرفتن، منتظر ماندن و یک مسیری را طیکردن برای دیدار با روان شناس دارند؟ از همه مهم تر؛ آیا این آگاهی وجود دارد که میشود در موقعیت های بحرانی و وضعیت های بُغرنج بهتر است از روانشناس کمک گرفت؟ پاسخ این سؤال ساده است: خیر. اگر مردم پدیده ای به نام روان شناسی را شناخته اند، دلیل بر این نیست لازمه ی در ارتباط بودن با او را نیز درک کرده اند. روانشناس ها می بایست بیش از هر زمانِ دیگر در ارتباط با مردم و جامعهی خودشان باشند. دوستی در سال های نه چندان دور به طور مستمر به روان شناس مراجعه میکرد. مشکلش عدم اعتماد به نفس در رابطه با جنسِ مخالف بود. نمی توانست به چشم های طرفِ مقابل نگاه کند. و پس از چندی، شُر شُر عرق می ریخت. مشکلش در طی چندماه بهوفور تقلیل یافته بود. او همیشه از روانشناسش می خواست امکان دارد قبل از ملاقات هایی که دارم شده با شما کوتاه و گذرا تلفنی حرف بزنم؟ تا برخی موارد را با یکدیگر مرور کنیم؟ روانشناسی میتواند حتی تا اینحد نیز در زندگی برخی از افراد ورود کند و نمود داشته باشد. منظورمان این است شاید بتوان همیشه چند دقیقه های قبل از یک موقعیت را با روان شناسمان در ارتباط باشیم. مثلاَ قبل از یک مصاحبهی شغلی مهم. قبل از اتمامِ حجت با کار فرما و مطرح کردن تمام دغدغه ها. قبل از اولین دیدار مهمِ عاشقانه.
فارگو قرار است پُل ارتباطی میانِ روان شناس و مراجعین باشد. این پُل، سازه و معماری اش به تخصص، در دسترس بودن و دانش اکتفا کرده است. برای همین منظور، فارگو کمی پا را از نمونه های قبلی خود فراتر نموده و یک محصولِ نو بدل شده است. فارگو در قالب اپلیکیشن ارائه می شود. یک اپلیکیشن که با طراحیِ جمعی از متخصصینِ در تلاش است کاربران به راحتیِ هر چه تمام تر بتوانند از آن استفاده کنند. برای همین مقوله، ما در مؤسسه روان شناسی سَروِ هانا، ماه ها در انتشار فارگو وقفه انداخته ایم تا قصد اولیه مان محقق شود. گفتیم فارگو کمی از نمونه های قبلی خود نو تر و اصلاحشده تر است. از موارد دیگر، امکان مشاورهی تصویری ای است که فارگو در اختیار مراجعین می گذارد. در واقع، بسته به انتخاب مراجع در ابتدای امر، و تشخیص روان شناس در ادامهی راه، ممکن است روندِ روان درمانی شکلِ تصویری به خود بگیرد. فارگو، امکانِ مشاورهی صوتی، مکاتبه ای و تصویری را داشته و دربارهی کیفیت حداکثریِ آن چاره اندیشی های متفاوت کرده است. بهطور ساده، فارگو، اپلیکیشن مشاوره فردی و گروهی بوده که ویژگیِ اصلی آن تأکید بر روند روان درمانیِ اثر بخش و کارا است.
مؤسسه سَروِهانا
مؤسسه های روان شناختی امروزه بیش از همیشه زیاد شده اند. توی همین تهرانِ خودمان اگر چشم بگردانیم تقریباَ توی خیابانها تابلوهای زرد و سبزی را میبینیم که نشان دهندهی مرکز مشاوره است. مرکز مشاوره هایی که از آن گاه با نام مطب، کلینیک و مؤسسه روان شناختی یاد می شود. مؤسسهی پژوهشی روان شناختیِ سَروِهانا اما ترجیح داده کمی روندِ موجود را تغییر بدهد. سَروِهانا چند هدف مهم را در دستور کار خود قرار داده که مهمترینِ آن ارائه خدمات نوینِ روان شناختی است. یعنی تلاش کنیم شکل خدمات دهی مان را تا جای ممکن تغییر دهیم. فارگو که یکی از خدماتِ سَروِهانا است برای نیل به این مقصود طراحی، تولید و ارائه شده است. فارگو قرار است روندِ خدمات رسانی را در زمینهی روان درمانی تسهیل و تسریع ببخشد. راهبرد اولیهی فارگو برای سَروِهانا، ارائهی مشاوره به طیفِ گسترده ای از مراجعین است. مراجعینی که احتمالاً بنا به دلایل مختلف نتوانسته اند از مزیت های روان درمانی بهره ببرند. راهبرد ثانویهی فارگو، ارتباطِ هرچه بیشترِ مردم با طریق و آموزه های روان شناسی است. از دیگر خدمات سروهانا می توان به اپلیکیشنِ بازیِ هانا، ماهنامهی روانشناختی بهروان و شب قصه ها اشاره داشت. بیایید کمی کوتاه دربارهی آن ها بخوانیم
هانا، یک فرایند سرگرمی و آموزش است. کودک، مشغول بازیکردن بوده در حالیکه مهارتهای شناختیِ خود را تقویت میکند. امروزه، روشهای غیرمستقیمِ آموزشی بیشازپیش کارا، سودمند و اثربخش است. اَپلیکیشن بازیِ هانا، موجب تسریع و تعمیق روندِ یادگیری برای کودکان سه تا نُهسال میشود؛ و از همه مهمتر، موجب یک بهبود و تغییرِ پایهای میگردد. |
یکی از روشهای مهم و راهبردیِ سَروِهانا، پروژهی شبقصهها است. این پروژه در هر فصلِ خود سراغِ یک اختلال یا مسئله رفته و دربارهی آن قصههایی را تولید، ضبط و ارائه میکند. شبقصهها در اولین فصلِ خود سراغِ مقوله اضطرابِ جدایی رفته است. شبقصهها از یک روندِ درمانی تبعیت میکند. روندی که میتواند بخشی از تقلیلِ این اختلال را برای کودکان عهدهدار باشد. |
«رفوء» یک پادکست است. پادکستِ «رفوء» در هر شماره سراغ یک شخص، نظریهپرداز، کتاب و یا چیزی بهنام و مشهور میرود که با دلایل مختلف اعلام میدارد آنها بیخود و بیجهت معروف شدهاند و یا ممکن است سراغ یک شخص، نظریهپرداز، کتاب و یا چیزی بینام و غیرِ شهیر برود که با دلایل مختلف اعلام دارد چرا آنها معروف نشدهاند. |
فارگو چه کار میکند؟
بگذارید این سؤال را طورِ دیگر پاسخ دهیم. بهطور مثال، شخصی ممکن است از ناملایمتی های روزگار به ستوه آمده، از شغل خود راضی نیست و در روابطِ بینفردی اش دچار خلل شده است. او نمیداند چه کند و آگاهی ندارد چهطور نیز میتواند در صددِ رفعِ مشکلش بر بیاید. فرض میگیریم او به طریقی با فارگو آشنا شده و این اپلیکیشن را روی موبایل خود دارد. کافی است او وارد اَپ بشود و در کسری از ثانیه با مشاور ارشد فارگو وارد گفت و گو میشود. مشاور ارشد ، پس از چند سؤال ساده و دریافت و ادراکِ مسئلهی اصلی به مراجع فهرستی از روان شناسان فارگو را ارائه می دهد که در زمینهی مورد نظر تخصص داشته و فعالیت میکنند. کاربر (مراجع)، میتواند از روی فهرستِ رو به روی اش و توضیحات مربوطه دربارهی هر روانشناس، مشاورِ مطلوبش را انتخاب کند. بههمینسادگی. شاید این فرایند کم تر از پنج دقیقه صورت بگیرد. پس از آن، بهاحتمالِ فراوان در همانروز جلسه ای برای او با روان شناس ترتیب داده میشود. و او از آنشب بهبعد میتواند بگوید “با روان شناسم حرف زدم”
لابهلایِ مثال اینکه “فارگو چه کار میکند” یک مسئلهی مهم نهفته است. فارگو در تلاش است و تأکید دارد تا جای ممکن برای حوزه های مختلف، جمیعی از روانشناس ها را داشته باشد. یعنی ما در فارگو، روان شناسی داریم که فقط در حوزهی اضطراب مشاوره میدهد، دیگری در افسردگی و آن یکی زوجین و روابط عاطفی. شما پس از هر جلسهی مشاورهتان نسبت بهآن روند بازخورد میدهید تا دیگران نیز بدانند بهتر است با چهکسی جلسه داشته باشند؟
یکی دیگر از ویژگی ها و امکان های فارگو، سامانهی «وبینار» است. وبینار نیز قرار است برخی نیازها و دغدغههای دیگر را تسهیل ببخشید. در واقع وبینار بسترِ ارائهی یک سخنرانی، کارگاه و یا سمینار مبتنی بر وب است. یعنی ممکن است در یک زمانِ واحد، در چند محدودهی جغرافیاییِ گوناگون تعداد افراد بالایی بتوانند در یک سمینار به طور آنلاین شرکت کنند. وبینارها به دو دسته مهم تقسیم می شوند.
کارگاهها:
امروزه، تبِ شرکت در کارگاه ها داغ و فراوان است. گاه ممکن است دل مان بخواهد در دورهی شخص مورد نظر و خاصی شرکت کنیم. اما فاصلهی مکانی بسیار زیاد و شاید قیمت گزافِ آن ها موجب نشود بتوانیم در آن دوره ها حضور داشته باشیم. برای همین این امکان بهصورت آنلاین با هزینه هایی به مراتب به صرفه تر محقق خواهد شد.
گروهدرمانی:
اگر بتوان مشاوره های فردیِ اثر بخش و کارایی به وجود آورد، پس احتمالاً میشود به گروه درمانی های آنلاین و سودمند نیز فکر کرد. گروهدرمانی ها، سالیان سال است که مورد استفاده قرار می گیرند حال در فارگو می توان آنها را بهصورت آنلاین نیز تجربه کرد.
مشاور کیست؟
در فارگو، روانشناسان دارای مدرک کارشناسی ارشد و دکتری که هر یک در حوزه و حیطهی خاص تخصص دارند، امکان مشاوره و خدماترسانی را فراهم میکنند. روانشناسان در این بخش در تلاش هستند کیفیت ارائه را تا جای ممکن در دستورِ کار و بهترین و بالاترین میزان خدماترسانی را داشته باشند. آن ها در تلاش هستند سلامت روان را تا حد امکان برای مراجعین به ارمغان بیاورند.
مشاور ارشد کیست و چهکار میکند؟
مشاور ارشد رابطِ بین مشاور و مراجع است. شاید بتوان به آن نقش منشی را داد با این تفاوت که مشاور ارشد گاه موجب تنویر مراجع می گردد و آن ها را برای دسترسی بهیک فرد متخصص با توجه به مسئلهی هر مراجعه هدایت میکند. مراجعین میتوانند در صورت تغییر مشاوره شان از مشاور ارشد کمک بگیرند و سؤالات مربوط به کیفیت ارائهی خدمات را از او بپرسند. شاید بتوان گفت شبیه وظیفهی منشی، در دفاتر روان شناسی، با این تفاوت که مشاور ارشد در فارگو از دانشِ روان شناسی بَهره میبرد و تحصیلات دانشگاهی در این زمینه دارد و از همه مهم تر پس از فهمِ مشکل و مسئلهی مراجع به تشخیص و صلاح خود، متخصص را با توجه به مشکل مطرح شده به کاربر معرفی میکند.
مراجع کیست؟
فردی که از برخی مسائل روانی رنج بُرده و نیاز به در میان گذاشتن پاره ای از امور زندگی با یک مشاور و متخصص دارد. مراجعین ممکن از طیف های گوناگون و گسترده ای را در بر بگیرد.
ویژگیهای مشاور فارگو
یک: با تجربه است.
برای مدت زمانی مشخص تجربهی دیدن مراجع و مشاوره را داشته و دارد.
دو: حوزهی کارکردی اش مشخص است.
او در یک حیطهی مورد نظر کار میکند. بهطور مثال او در حوزهی مسائل خُلقی تخصص داشته و کار میکند.
سه: رویکرد اجرایی و درمانی اش مشخص است.
او با توجه به حوزهی کاری اش از یک یا دو رویکرد بَهره می برد. بهطور مثال او از شناخت درمان گری استفاده کرد و بر واقعیت درمان گری نیز تسلط دارد.
چهار: امین و رازدار است.
اصل اساسی در روند روان درمانی بود و مشاورِ متعهد به فارگو این مهم را با جان و تن انجام داده و رفتار کرده.
پنج: به ضوابط فارگو پایبند بوده و در تلاش برای ارائهی کیفیتی خدماتی بالا است.
مثل هر سامانهی دیگر، فارگو نیز راهبرد ها و اهداف خاصی را در ذهن داشته و در جهت نیل به دست یابیِ آن ها مقاصد خود را دنبال میکند.
شش: از اصولِ حرفه ای روان درمانی آگاه است.
هر دانش آموختهی رشته روان شناسی و متخصص از این اصول مطلع بوده و از آنها در روندِ درمان بهره می برد.
هفت: تعهد و مسئولیت برای اثر بخشی داشته.
برای سلامت روان و بهبودِ وضعیت مراجع متعهد بوده و در این طریق مسئولانه و واقع بینانه فعالیت میکند.
فارگو با نمونههای مشابه خود چه تفاوتهایی دارد؟
قبل از هرچیز، فارگو ادامه دهندهی نمونه های قبل
اما با ساز و کاری احتمالا تکامل یافته تر در شکل و محتوا است.
یکی از اصلیترین ویژگیهای فارگو، مشاوره آنلاین به داخل و خارج از کشور است.
اینمهم در تلاش است به ایرانی های مهاجر و مقیم کشور های دیگر نیز مشاوره بدهد.
دیگر تفاوتِ فارگو، نگاهِ تخصصی آن به مسئله های مراجعین است.
در واقع، هر متخصص و روان شناسِ فارگو در یک حوزهی مربوطه فعالیت داشته
و مراجعین بر اساس یک فهرست می توانند متخصص موردنظر خود را انتخاب کنند.
تفاوتِ عمدهی دیگر فارگو قابلیت «اپلیکیشن» بودنِ آن بهصورت شبانه روزی است.
این مقوله موجب میشود دسترسیِ شما به مشاور آسان و همه وقت صورت بگیرد.