اگر شما به دنبال روان درمانی هستید یا فردی که روان درمانگر است را می‌شناسید، دانستن آنچه که در مشاوره اثربخش است و آنچه که اثربخش نیست به شما در این جستجو کمک میکند. هنگامی که به دنبال متخصص سلامت روان هستید- به ویژه برای اولین بار- جای تعجبی ندارد که از خود بپرسید: «من باید به دنبال چه چیزی باشم؟» با وجود انواع بی شماری از خدمات و مشاوران، دانستن این موضوع که از کجا باید آغاز کرد، دقیقاً مشخص نیست. علاوه براین، اگر شما در میان یک تجربه دشوار هستید یا علائمی از آسیب‌های روانی دارید، از پیداکردن یک مشاوره احساس خستگی می‌کنید. اگر شما به دنبال مشاوره هستید، دانستن این موضوع به شما کمک میکند که چه چیزی باعث می‌شود که یک روان درمانگر خوب باشد و چگونه از جلسات خود نهایت استفاده را ببرید.
چه چیزی مشاوره را اثربخش میکند؟
برای بسیاری از آسیب‌های روانی و مشکلات باید از روان درمانگرهای مشخص استفاده کرد. به عنوان نمونه، درمان رفتار شناختی یک روان درمانی گفتاری بسیار اثربخش برای افسردگی و اختلالات اضطرابی است؛ اما تخصص روان درمانگر در درمانهای مختلف تنها چیزی نیست که باعث اثربخش بودن مشاوره می‌شود. در نهایت، هر فردی می‌تواند از مشاوره استفاده کند. عامل کلیدی دیگر در اثربخشی مشاوره-شاید از همه مهم‌تر- ارتباط بین مراجع و روانشناس بالینی است. اگر روان درمانگر شما در درمان رفتار شناختی مهارت داشته باشد، دقیقاً به شما کمک میکند که چگونه الگوهای ذهنی بیهوده خود را اصلاح کنید و رفتارها را تغییر دهید. اما اگر نداند که چگونه اعتماد شما را جلب کنند و ارتباط خالصانه با شما داشته باشند، جلسات شما کمتر اثربخش خواهد بود.
در حقیقت، مقاله سال 2018 از ژورنال انجمن روانشناسان آمریکا، روان درمانی، مطرح میکند که چگونه ارتباط روان درمانی برای بهبود درمان نقش حیاتی دارد. ارتباط مراجع- روان درمانگر بر اساس روحیه همکاری اهمیت دارد- در جایی که هم روان درمانگر و هم مراجع نقش برابری در فرآیند درمان دارند. این بدان معناست که شما و روان درمانگرتان به اهداف و انتظارات شما برای درمان نزدیک شده‌اید، بنابراین اتفاق نظر دارید. هدف اصلی از درمان شامل هر چیزی از تعیین حد و مرز برای پیداکردن شغل جدید تا کاهش مصرف الکل تا مدیریت نشانه‌های افسردگی است. ارتباط درمانی موثر همچنین رفع و رجوع کردن مشکلاتی که پیش می‌آیند را در بر می‌گیرد. مانند هر ارتباط دیگری، شما با ناسازگاری‌هایی در درمان مواجه می‌شوید (گسست درمانی هم نام دیگر آن است). پژوهش در سال 2018 نشان می‌دهد که رفع این از هم گسیختگی‌ها موجب نتایج بهتری برای شما می‌شود.
مشاور خوب کیست؟
یک مشاور خوب متخصص سلامت روان است و از شما پشتیبانی میکند تا در زندگی و اهداف خود پیشرفت کنید، چه این کمک کردن برای غلبه بر ترس‌ها باشد یا تقویت عزت نفس. بر اساس مقاله (APA)، ویژگی‌های مختلفی وجود دارد که یک مشاور را از دیگران متمایز میکند تا نتایج بهتری در درمان ایجاد نماید.
این ویژگی‌ها عبارتند از:
۱. انعطاف پذیر بودن و طرح‌ریزی درمان برای هر فرد براساس پیش زمینه‌های فرهنگی، ترجیحات، جنسیت و هویت جنسی و باورهای مذهبی خودش؛
۲. همدلی با مراجع یا حساس بودن نسبت به هیجانات و تجربیات، گردآوری بازخورد از مراجع و استفاده از آن بازخوردها برای تغییر و بهبود درمان؛
۳. ثبات در رفتار، کلمات و احساسات؛
۴. بروز اصیل احساسات در موقعیت‌های لازم؛
۵. مدیریت هیجانات و احساسات خودش در طول درمان.
متخصص سلامت روان می‌تواند یک مشاور مناسب برای یک فرد باشد؛ اما لزوما برای دیگران این‌طور نیست. روان درمانی در معنای محوری‌اش، در ارتباط اصیل بین شما و روان درمانگرتان خلاصه می‌شود.
هنگامی که بررسی می‌کنید که آیا یک مشاور برای شما خوب است، این سؤالات را بپرسید:
۱. آیا من با این فرد احساس راحتی می‌کنم؟
۲. آیا من احساس می‌کنم که مرا می‌شنود و درک میکند؟
۳. آیا روان درمانگر هنگامی که صحبت می‌کنم، صحبت مرا قطع میکند؟
۴. آیا انتقاد یا نظرات پیش داورانه دارد؟
۵. آیا نظر مرا هم لحاظ میکند یا به نگرانی‌ها و دیدگاه من بی احترامی میکند؟
۶. آیا می‌توانم تغییراتی که می‌خواهم را با کمک و پشتیبانی این مشاور انجام دهم؟
مراجع خوب کیست؟
اگر شما در فرآیند درمان‌تان حضور فعال داشته باشید، بیشترین فایده را از آن خواهید برد. بنابراین، بیشترین تاثیرگذاری درمان زمانی خواهد بود که:
۱. در تمامی جلسات خود و به موقع حاضر باشید. با روان درمانگر خود صادق باشید حتی اگر از صحبت کردن هراس دارید؛
۲. درباره فرآیند درمان به روان درمانگر خود بازخورد دهید، مثلا بگویید که چه کاری مفید و کدام بی فایده است؛
۳. با روان درمانگر خود کار کنید تا اهدافی را برای تغییر تعیین نمایید؛
۴. مهارت‌هایی را که در روان درمانی آموخته‌اید را بیرون از جلسه هم تمرین کنید؛
۵. جلسات خود را ادامه دهید، حتی اگر برای شما سخت یا ناخوشایند باشد.
برخی از این موارد هر از گاهی سخت می‌شوند، این بدان معنا نیست که شما مراجع بد، بی انگیزه یا مشکل‌داری هستید.
شاید شما دلیل خوبی دارید که چرا آنچنان که می‌خواهید یپشرفت نمی‌کنید. مثل:
۱. تجربه بد قبلی از درمان دارید؛
۲. خاطره‌ای از آسیب روانی دارید که بازگو کردن آن برای هر کسی سخت است؛
۳. یک بیماری روانی تشخیص داده نشده دارید؛ مثل افسردگی، اختلالات اضطرابی یا اختلال سوء مصرف مواد؛
۴. از تغییر کردن احساس ناتوانی به شما دست می‌دهد.
اگر شما احساس می‌کنید که در درمان گیر افتاده‌اید، چرایی آن را بررسی کنید. هروقت توانستید تعریفی از چیزی که سر راه شما قرار گرفته داشته باشید، می‌توانید آن را شناسایی کنید و پیش بروید. این بدان معناست که باید با روان درمانگر خود در مورد تغییرات اهداف خود صحبت کنید یا روان درمانگر دیگری پیدا کنید که برای شما مناسب‌تر است. فقط به این دلیل که یک روان درمانگر برای شما مناسب نیست، به معنی مناسب نبودن روان‌درمانگرهای دیگر نیست. به هر حال، تلاش کنید تا با خودتان و روان درمانگر خود روراست باشید. آسان نیست، اما حتی برداشتن کوچک‌ترین قدم‌ها برای بروز آنچه که اتفاق می افتد، موجب پیشرفت به‌سزایی می‌شود.
ویژگی‌های یک مشاوره گروهی خوب
آسیب پذیر بودن نسبت به افرادی که نمی‌شناسید، حداقل در آغاز، ناراحت کننده حتی خسته کننده به نظر می آید. اما روان درمانی گروهی می‌تواند تجربه مثبت و تحول آفرینی باشد.
در گروه‌درمانی شما به این بینش‌ها و تجارب می‌رسید:
۱. درمی‌یابید که در تجربیات و کشمکش‌های خود تنها نیستید؛
۲. تاییدی برای احساسات و نشانه‌های خود به دست می‌آورید؛
۳. مهارت‌های ارزشمندی را کسب می‌کنید تا علائم خود را کاهش دهید و آنها را مدیریت کنید؛
۴. از افرادی یاد می‌گیرید که دیدگاه‌های مختلفی دارند؛
۵. به صورت سازنده به دیگران بازخورد می‌دهید و بازخورد دریافت می‌کنید؛
۶. شنونده بهتری می‌شوید.
اما همانند روان درمانی فردی، همه به یک اندازه از گروه‌درمانی بهره‌مند نمی‌شوند.
همانند هر رابطه معنادار و رضایت‌بخشی، صداقت و اتحاد عناصر حیاتیِ گروه‌درمانی اثربخش هستند. در روانشناسی به این پدیده «انسجام گروهی می‌گویند.
انسجام گروهی زمانی اتفاق می افتد که:
۱. اعضای گروه چالش‌ها و کشمکش‌های مشابهی دارند؛
۲. اعضای گروه آزادانه و صادقانه با یک دیگر ارتباط دارند؛
۳. شما حس تعلق خاطر به گروه دارید؛
۴.اختلاف نظرها به‌طور سریع و موثری رفع می‌شوند.
گام‌های بعدی
مشاوره اثربخش یعنی ایجاد ارتباط قوی با روان درمانگر خود. این مهم زمان‌بر است.
مشاوره خوب دلسوز است، درمان را با توجه به نیازهای شما طرح‌ریزی میکند و احساس همکاری را می‌پروراند.
روان درمانگر خوب نه حد و مرزهای شما را قضاوت میکند و نه از آنها عبور میکند.
با این وجود، برخی اوقات یک مشاوره خوب برای شما یک مشاوره خوب به نظر نمی آید. اگر شما احساس می‌کنید که روان درمانگر مناسبی را انتخاب نکرده‌اید، سعی کنید که دلیل آن را برای خودتان مشخص کنید.
در برخی موارد، صحبت کردن با آنها کمک میکند تا هر سوءتفاهم یا چالشی را رفع کنید. البته این امکان هم وجود دارد که شما فقط می‌خواهید روان‌درمانگر دیگر را برای ادامه جلساتتان انتخاب کنید.
درباره ما
مرکز مشاوره روانشناسی سروهانا در حیطه های ارزیابی و درمان اختلالات روانشناسی کودک، مشاوره روانشناسی نوجوان و بزرگسال و همچنین مشاوره خانواده، ازدواج، تحصیلی، شغلی و فردی با بالاترین کیفیت و زیر نظر روانشناسان و مشاوران مجرب و با تجربه آماده همراهی و ارائه خدمات به شما همراهان می‌باشد. منتظر حضور گرم شما به صورت حضوری در کلینیک سروهانا و یا به صورت غیرحضوری در اپلیکیشن فارگو هستیم.
بدون دیدگاه