تفاوت (PTSD) در مردان و زنان
تحقیقات نشان میدهند که زنان ممکن است علائم اختلال استرس پس از سانحه یا به اختصار PTSD (Post-Traumatic Stress Disorder) را به شکلی متفاوت نسبت به مردان تجربه کنند. همچنین احتمال ابتلای آن ها به این عارضه بعد از یک سانحه ی استرس زا بیشتر است، ولی تشخیص این اختلال در زنان خیلی بیشتر طول می کشد. علاوه بر این آمارها نشان میدهند که احتمال ابتلای زنان به PTSD در مقطعی از زندگیشان دو برابر بیشتر از مردان است و همین طور آن ها این علائم را برای مدت زمان طولانیتری تجربه میکنند و حساسیت بیشتری به عوامل یادآور ترومای خود دارند. شناسایی نشانه های PTSD می تواند منجر به تشخیص زودهنگام این اختلال و در نتیجه کاهش فشاری که فرد مبتلا تحمل می کند بشود. همچنین هرچه زودتر برای درمان اقدام بشود، نتایج درمانی بهتری هم حاصل می گردد. در نتیجه شناخت بهتر نشانه های این اختلال و تفاوتی که این نشانه ها در زنان و مردان دارند باعث تشخیص بهتر و زودهنگام می شود. در این مقاله به بررسی نشانه های کلیدی PTSD در زنان و علت تفاوت این نشانه ها در زنان و مردان می پردازیم. تا پایان این نوشتار همراه ما باشید.
میزان ترس زنان بیش از میزان ترس تجربه شده توسط مردان است
تصور کنید در حال رانندگی با ماشین خود هستید و میخواهید زنی را که کنار شما نشسته است، برای شام بیرون ببرید. ماشینی در ترافیک جلوی شما سبز میشود و چیزی نمانده است با جلوی ماشین شما برخورد کند. در آغاز هر دو شوکه میشوید، اما بعد شما عصبانی میشوید. پس از اینکه ماشین جلویی شما شروع به حرکت میکند، گازش را میگیرید و تا جای ممکن به آن ماشین نزدیک میشوید تا عصبانیت خود را به او نشان دهید. در این حال، زنی که کنار شما نشسته و در ابتدا مثل شما شوکه شده، برعکس شما بهجای عصبانیت دچار ترس شده است و با واکنش تهاجمی شما به رانندهی دیگر بر ترسش افزوده میشود. چه کار میکنید؟ یک قهرمان در این موقعیت چه کار میکند؟
یک قهرمان وقتی متوجه تفاوت پاسخ خود و پاسخ یارش به شوکه شدن میشود، از درگیر شدن با رانندهی دیگر صرفنظر میکند. و توجه خود را به یاری که کنارش نشسته جلب میکند تا به او احساس امنیت بدهد. چیزی که مردان باید بدانند این است که استرس بالا سبب میشود مردان کمتر احساس ترس کنند، اما زمانیکه زنان استرس بالایی را تجربه میکنند، ترس بیشتری را حس کرده و به احتمال زیاد این ترس در آینده بیشتر هم میشود. زنان در مقایسه با مردان در موقعیتهای استرسزا، احساس ترس میکنند. در کل، زنان در طول عمرشان ترس بیشتری را نسبت به مردان تجربه میکنند و زمانی که در یک موقعیت احساس ترس کنند، وقتی بعداً با همان موقعیت مواجه شوند، ترس بیشتری را احساس خواهند کرد.
علائم
بعد از روی دادن اتفاق تروماتیک، داشتن احساس ناراحتی، اضطراب یا ترس امری طبیعی است. در بسیاری از افراد، این احساسات چند روز و چند هفته بعد از واقعه تروماتیک بهتدریج فروکش میکنند، ولی این علائم میتواند برای دیگران از احساسات طبیعی گذرا تبدیل به نشانه های آزاردهنده ی جدی شود. PTSD با احساس فشار روانی، اضطراب و تجسم واقعه ی تروماتیک مشخص میشود. گاهی اوقات افراد از هر چیزی که ممکن است آن ها را یاد ترومایی که تحمل کرده اند بیندازد اجتناب میکنند. علائم رایج PTSD عبارت اند از:
- افکار مزاحم؛
- اجتناب از چیزهایی که یادآور تروما هستند؛
- فلشبک زدن؛
- به آسانی وحشتزده شدن؛
- گوش به زنگی؛
- اضطراب؛
- تحریک پذیری؛
- رفتار خود تخریب گر؛
- بیعلاقگی به فعالیت ها؛
- احساس گناه؛
- گسیختگی عاطفی.
همچنین خطر خودکشی در افراد مبتلا به PTSD بیشتر است.
PTSD چه تفاوتی در زنان نسبت به مردان دارد ؟
مطالعهی انجام شده در سال 2015 که در ژورنال اختلالات اضطراب (Journal of Anxiety Disorders) منتشر شده است، نشان میدهد که زنان فشار بیشتری را تقریباً در تمامی علائم مشخص شده در چکلیست PTSD، نسخهی غیرنظامی (PCL-C)، تجربه میکنند. چکلیست PTSD نوعی مقیاس خودسنجی شامل 17 آیتم است که با علائم کلیدی PTSD مطابقت دارند. برخی علائم که به نظر میرسد در میان زنان مبتلا به این عارضه رایجتر باشند عبارتاند از:
اجتناب
اجتناب یکی از علائم اصلی PTSD است. این امر می تواند شامل اجتناب عاطفی بشود که دربرگیرنده ی اجتناب از افکار و احساساتی است که ممکن است وقایع تروماتیک را به یاد فرد بیندازند. همچنین میتواند شامل اجتناب رفتاری بشود که مشخصهی آن اجتناب از مکانها، افراد یا سایر محرکهای محیطی است که فرد را یاد تروما میاندازند. یکی از مطالعات نشان میدهد که اجتناب فکری یکی از رایجترین علائم PTSD در میان زنان است. اگرچه این نوع اجتناب میتواند در کوتاهمدت جلوی استرس را بگیرد، تحقیقات نشان میدهند که تلاش برای اجتناب از افکار یا عواطف میتواند در بلندمدت موجب بدتر شدن علائم PTSD شود.
بیش برانگیختگی
بیشبرانگیختگی یکی دیگر از علائم کلیدی PTSD است که شامل تشدید حالت اضطراب میشود. علائمی که نشان دهنده ی بیش برانگیختگی هستند عبارت اند از:
- اضطراب؛
- واکنش ناگهانی بیش از حد؛
- گوش به زنگی؛
- مشکل خواب؛
- مشکل تمرکز؛
- تحریک پذیری؛
- وحشتزدگی.
تحقیقات نشان میدهند زنانی که بعد از خدمت در ارتش دچار PTSD میشوند نمرهی بالاتری در زمینهی بیش برانگیختگی در مقایسه با مردان دریافت میکنند.
تجربه ی مجدد تروما
تجربه ی مجدد یکی دیگر از علائم رایج PTSD است که شامل تجربه ی افکار یا خاطرات ناخواسته و مزاحم مرتبط با تروما میشود. برخی از شیوه های تجربه آن شامل افکار مکرر راجع به تروما، کابوس دیدن یا فلشبک میشوند به گونه ای که انگار تروما بار دیگر در حال اتفاق افتادن است. تحقیقات نشان میدهند که زنان این علامت را بهدفعات بیشتری در مقایسه با مردان تجربه میکنند. این علائم میتوانند استرسزا و ترسناک باشند، بهویژه با توجه به این که این افراد ممکن است نتوانند تشخیص دهند چیزی که دارند تجربه می کنند فلش بک است.. ازآنجاکه تجربه ی مجدد کاملاً واقعی به نظر میرسد، افراد واکنش های فیزیکی و عاطفی را به گونه ای تجربه میکنند که انگار در حال رویارویی با تهدید واقعی هستند.
بیحسی عاطفی
بیحسی عاطفی شامل سرکوب احساساتی است که طاقتفرسا یا بیش از اندازه استرسزا هستند. مشخصهی آن اغلب احساس جدایی از دیگران، فقدان عاطفه، از دست دادن علاقه، داشتن مشکل در احساس کردن عواطف مثبت و انزوای اجتماعی است. بی حسی عاطفی یکی از علائم رایج PTSD است که راهی برای اجتناب از افکار یا خاطرات دردناک مرتبط با تروما به شمار می آید.
چرا زنان PTSD را به شکل متفاوتی تجربه میکنند؟
چرا مردان و زنان اغلب PTSD را به شکل متفاوتی تجربه میکنند؟ یکی از فرضیه ها متمرکز بر شیوهی تجربهی مشکلات سلامت روان در مردان و زنان است. احتمال این که زنان اختلالات درونی را تجربه کنند (مثل اضطراب و افسردگی) بیشتر است، در حالی که احتمال ابتلای مردان به اختلالات بیرونی (مثل اختلالات مصرف مواد) بیشتر است. معیارهای تشخیصی برای PTSD اغلب متمرکز بر علائم درونی هستند و برای همین منطقی به نظر می رسد که زنان نسبت به مردان برای ابتلا به تروما مستعدتر باشند. مردان بعد از تجربه تروما احتمال بیشتری دارد که دچار مشکلاتی شوند که مشخصه ی آن ها علائم بیرونی مثل مصرف مواد است. فارغ از دلایل مختلف تجربه ی متفاوت زنان از PTSD، تحقیقات نشان می دهند که زنان خیلی دیرتر برای معالجه مراجعه کنند و یا هیچ وقت دنبال درمان نمی روند. آمار وزارت بهداشت و خدمات انسانی آمریکا نشان می دهد که تشخیص این بیماری در مردان و شروع درمان آن اغلب یک سال بعد از دچار شدن به این عارضه صورت می گیرد. در حالی که بین شروع علائم و تشخیص بیماری در زنان به طور متوسط چهار سال فاصله وجود دارد. PTSD درماننشده می تواند پیامدهای جدی هم از منظر سلامت جسم و هم از منظر سلامت روان داشته باشد. افرادی که PTSD درمان نشده دارند احتمال بیشتری دارد که به مکانیزم های مقابله ای غیر سالم مثل الکل یا مصرف مواد روی بیاورند. زنان نیز ممکن است علائم فیزیکی مثل مشکلات معده، ناتوانی جنسی و سردرد را تجربه کنند.
درباره ما
مرکز مشاوره روانشناسی سروهانا در حیطه های ارزیابی و درمان اختلالات روانشناسی کودک، مشاوره روانشناسی نوجوان و بزرگسال و همچنین مشاوره خانواده، ازدواج، تحصیلی، شغلی و فردی با بالاترین کیفیت و زیر نظر روانشناسان و مشاوران مجرب و با تجربه آماده همراهی و ارائه خدمات به شما همراهان میباشد. منتظر حضور گرم شما به صورت حضوری در کلینیک سروهانا و یا به صورت غیرحضوری در اپلیکیشن فارگو هستیم.