بدون شک همه ما در زندگی خود، در شرایطی قرار گرفته ایم که به ناچار با غم و اندوه دست به گریبان شده ایم. ما در شرایط مختلف از جمله وقتی که یکی از عزیزانمان را از دست می دهیم، زمانی که طلاق می گیریم، زمانی که دچار از کار افتادگی می شویم، زمانی که شغل خود را از دست می دهیم، زمانی که از شریک عشقی خود جدا می شویم، زمانی که جنین ما سقط می شود و… دچار غم و اندوه می شویم. اندوه هم از نظر جسمی و هم از نظر عاطفی به ما آسیب می زند؛ اما ممکن است برای ما مفید باشد. کنت دوکا یاد آوری می کند همانطور که ما می توانیم پس از سوگ یا غم به زندگی ادامه دهیم، می توانیم با عبور از غم و اندوه رشد کنیم.
اندوه، همانند یک سفر است
دکتر دوکا، استاد دانشکده تحصیلات تکمیلی کالج نیوراشل و وزیر منصوب لوتر و سردبیر مجله امگا (مجله ای با موضوع مرگ)، بر اساس یک دیدگاه مشفقانه، از سوگواری به عنوان یک سفر مادام العمر یاد کرده است.
دوکا به پنج پیامد غم از جمله:
اعتراف به از دست دادن
کنار آمدن با درد
مدیریت تغییر
حفظ روابط
بازسازی ایمان و تجدید نظر در فلسفه زندگی
اشاره کرده است. از آنجا که هر فردی منحصر به فرد است، دوکا تأکید میکند: «هیچ شیوه واحد و درستی برای تجربه غم و اندوه وجود ندارد. فرآیند کنار آمدن با غم و اندوه دارای جدول زمانی مشخصی نیست».
توصیه دوکا، بر اساس تجارب شغلی او به عنوان مشاور سوگ است. بخش عمده ای از فرآیند سوگ، شامل موارد زیر می شود:
اطرافیان خود را سرزنش میکنیم
دیگران را از خود دور میکنیم
از حمایت کاملا منطقی محدود می شویم
گاهی اوقات، تز دوکا (هیچ راهی برای غمگین شدن وجود ندارد) با مفاهیم موجود در کتابش متناقض است. او می نویسد: «شما نمی توانید غم و اندوه ناشی از فقدان یا سوگ عزیزان خود را با غم و اندوه دیگران و پاسخی که به این فقدان می دهند، مقایسه کنید». با این حال، دوکا پس از بررسی تجربیات بسیاری از مراجعینش، پیشنهاد میکند که «درک شیوه مواجهه دیگران با غم و اندوه و سوگ می تواند به شما این امکان را بدهد که با غم ناشی از فقدان عزیزان خود کنار بیایید و با آن رشد کنید».
غم و اندوه، موجب ایجاد درد لحظه ای و تسکین طولانی مدت میشود
اراده دوکا برای قضاوت نکردن، در مقاله «چه باید کرد» فروکش میکند. او به نقل از یک ضرب المثل چینی پیشنهاد میکند که «غم و اندوه، موجب ایجاد درد لحظه ای و تسکین طولانی مدت می شود. سرکوب احساسات ناشی از غم و اندوه منجر به تسکین لحظه ای غم و درد مزمن می شود».
خوشبختانه، دوکا در مقاله «غم یک سفر است»، چند توصیه کاربردی ارائه می کند. دوکا به افرادی که تصمیم می گیرند والدین یا پدر بزرگ و مادر بزرگ دارای اختلالات جسمی یا شناختی خود را به خانه سالمندان ببرند، توصیه می کند که با حل و شفاف سازی این موضوع برای خود که نگهداری از این افراد در منزل بسیار دشوار است، غم و اندوهی که پیش بینی میکنند به سراغشان بیاید را کاهش دهند.
دوکا در مقالات خود ثابت می کند که افراد سوگوار می توانند با ایجاد یک رویای مجازی حاوی عناصر نمادین مثل تخت خالی یا وسایل مورد علاقه فرد مرحوم با احساسات خود ارتباط برقرار کنند. او پیشنهاد می کند که کسانی که همسر یا فرزندشان فوت شدند، قبل از تصمیم گیری درباره اینکه آیا یادگار های یاد آور غم و اندوه آنها، اعم از لباس، اسباب بازی و لوازم شخصی را دور بریزند یا خیر و اینکه چه زمانی اینکار را انجام دهد، مشاوره بگیرند.
دوکا به افراد سوگوار توصیه می کند که به جای واگذاری تصمیم گیری ها به دوستان و آشنایان که میتواند استرس زا باشد، برای تعطیلات خودشان برنامه ریزی کنند. او می نویسد: «افراد سوگوار می توانند مراسمات سوگواری را برگزار کنند. این مراسم می تواند به صورت یادبود و پذیرایی از افرادی باشد که در مراسم خاکسپاری با آنها همراهی کردند. برگزاری یک مراسم سالانه و جمع آوری کمک مالی برای یک موسسه خیریه به نام فرد متوفی یکی دیگر از مراسمات سوگواری می باشد».
سوگ محروم شده
دوکا در سال 1989 مفهوم «سوگ محروم شده» را معرفی کرد. این مفهوم یاد آوری می کند که ممکن است برخی اطرافیان، برخی از فقدان ها را از قبیل مرگ همسر، شریک جنسی، خواهر یا برادر مجرم، ناباروری و حتی زمانی که ایمان فرد به یک آیین و مذهب از بین می رود را به درستی درک نکنند. آنها معمولا در این موقعیت ها از فرد سوگوار حمایت کافی نمیکنند. معمولاً افراد درگیر با این نوع از غم و اندوه، در سکوت رنج می برند و دیگران، آنها و واکنش هایشان نسبت به این غم را درک نمیکنند.
دوکا تاکید میکند که غم و اندوه، صرفاً مربوط به مرگ نیست. بلکه فقدان و از دست دادن هم موجب ایجاد حس غم و اندوه در افراد میشود. او به خوانندگانش توصیه میکند که همانند همکار متوفی خود «ریچارد کالیش» با به یاد داشتن مفهوم زیر، حس آرامش را در خود به وجود آورند: «شما ممکن است روزی، هر چیزی که دوست دارید را از دست بدهید. ممکن است روزی، از هر چیزی که به آن وابستگی دارید، جدا شوید. ممکن است هر چیزی که به آن عشق میورزید، از شما دور شود. با این حال اگر واقعاً چیزی برای از دست دادن ندارید، مشکلی نخواهید داشت».
درباره ما
مرکز مشاوره روانشناسی سروهانا در حیطه های ارزیابی و درمان اختلالات روانشناسی کودک، مشاوره روانشناسی نوجوان و بزرگسال و همچنین مشاوره خانواده، ازدواج، تحصیلی، شغلی و فردی با بالاترین کیفیت و زیر نظر روانشناسان و مشاوران مجرب و با تجربه آمادگی لازم جهت همراهی و ارائه خدمات به شما عزیزان را دارد. منتظر حضور گرم شما به صورت حضوری در کلینیک سروهانا و یا به صورت غیر حضوری در اپلیکیشن فارگو هستیم.